EnThưởng thức Vang không chỉ là một phần của văn hóa ẩm thực, đó còn là sở thích và niềm vui trong cuộc sông của nhiều người. Mỗi loại Vang sẽ mang đến cảm giác khám phá và hưởng thụ những hương vị đặc trưng khác nhau. Và có bao giờ bạn thắc mắc, hương và vị đặc trưng của vang đến từ đâu? Hay tại sao chúng lại phong phú và khác biệt đến vậy? Cùng VIVINS tìm hiểu những kiến thức về Hương và Vị của Vang nhé!
I. Khái niệm:
Mùi hương là một trong những yếu tố quan trọng trong việc đánh giá chất lượng của một chai Vang.
Hương của Vang được tạo thành từ nhiều yếu tố: đặc trưng của giống nho, thổ nhưỡng, thời gian ủ trong thùng gỗ sồi… Tất cả sẽ tạo nên mùi hương riêng biệt cho từng chai Vang.
II. Phân loại:
Một chai Vang ngon thông thường sẽ có nhiều mùi hương kết hợp cùng nhau, người thưởng thức Vang sẽ thường gặp nhất là 7 nhóm hương sau:
1. Nhóm hương trái cây (Fruity):
Nhóm mùi thường gặp nhất ở rượu vang, được tạo thành do đặc trưng của các giống nho. Nhóm hương này còn được phân thành nhiều nhóm nhỏ: quả cây thân gỗ (táo, lê, đào, trái mơ, mận, anh đào…), quả mọng (dâu tây, mâm xôi, việt quất, nam việt quất, quả lý chua…), quả nhiệt đới (dứa, xoài, dưa lưới…), quả họ cam chanh (cam, chanh vàng, bưởi đỏ…)
2. Nhóm hương hoa (Floral):
Hương hoa trong rượu vang thường gặp là nhóm hoa trắng, hoa hồng, hoa cam, hoa kim ngân, hoa violet, hương cỏ mới cắt, lá keo tràm… Đây là nhóm hương tinh tế, mang lại cảm giác lãng mạn, nhẹ nhàng.
3. Nhóm hương Fresh:
Đây là nhóm hương thường gặp trong vang trắng, như hương thảo mộc (bạc hà), lá cây, cỏ mới cắt, dương xỉ, rêu…
4. Nhóm hương Spice:
Nhóm hương này bao gồm hương gia vị (quế, hồi, đinh hương, tiêu…), hạt khô (hạt dẻ, hạnh nhân, hồ đào, nhục đấu khấu… ), hương kem béo (vani, butter, chocolate, caramen…). Những nhóm hương này mang lại cảm giác muốn ăn, giúp đánh thức vị giác thông qua mùi hương.
5. Nhóm khoáng chất (Mineral):
Thông qua đặc trưng của Terroir (điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng) của từng giống nho, bạn có thể ngửi được hương khoáng sản như: đá lửa, đá ướt, phấn vôi, vỏ hàu…
6. Nhóm hương khói (Smoke):
Những mùi như mùi khói, sợi thuốc lá, vỏ bút chì, gỗ (tuyết tùng, sồi…), trà đen, hộp cigar…Đây là nhóm hương thể hiện đặc trưng của giống nho và kỹ thuật của mỗi nhà làm rượu. Đồng thời nhóm hương này còn thể hiện thời gian thành trưởng trong thùng gỗ sồi của rượu vang.
7. Nhóm mùi trái cây khô (Dry-Frutty):
Hương nho khô, chà là khô, sung khô, mận khô… là những mùi hương rất khó có thể cảm nhận được khi ngửi rượu vang. Đôi khi chỉ có những người thử rượu chuyên nghiệp mới có thể nhận ra nhóm hương này.
III. Các tầng mùi hương của Vang:
Một điểm thú vị là hương của Vang cũng giống như hương thơm của nước hoa, đều tồn tại theo từng tầng hương khác nhau. Một ví dụ đơn giản là ngửi một chai Vang khi vừa mới khui và khi đã được “thở” (decanter) một thời gian, hương của Vang đã biến chuyển và bổ sung thêm những hương thơm mới.
Về căn bản, mỗi một chai Vang thường sẽ có 3 tầng hương:
– Tầng thứ nhất: Hương thơm tự nhiên từ giống nho tạo nên chai rượu, có thể là một loại hoặc kết hợp nhiều loại nho với nhau.
Bao gồm: Hương hoa, Hương trái cây, Hương thảo mộc
– Tầng thứ hai: Hương thơm được sản sinh trong quá trình lên men, với sự tiếp xúc của nhiều yếu tố (men…), tạo nên nhiều hương vị khác nhau.
Bao gồm: Hương men, men bia, Hương bơ, pho mát lâu năm
– Tầng thứ ba: Hương thơm do quá trình thành trưởng và ủ rượu trong khoảng thời gian dài trong thùng gỗ sồi, hoàn thiện mùi hương đặc trưng cho vang.
Bao gồm: Hương chocolate, caramen, vani, Hương gia vị, Hương hạt, Hương khói
*Mùi hương đặc trưng của một số loại vang đỏ:
– Cabernet Sauvignon: hương quả lý đen, anh đào đen, chocolate, gỗ bút chì, ớt chuông
– Pinot Noir: hương anh đào, dâu, mận, da thuộc, lá trà
– Syrah/Shiraz: hương quả lý đen, dâu đen, hạt tiêu, bạc hà, khói thuốc
– Merlot: hương anh đào đen, mận, thảo mộc
*Mùi hương đặc trưng của một số loại vang trắng:
– Chardonay: hương họ quả cam chanh, dứa, táo, vani, bơ, caramen
– Sauvignon Blanc: hương táo, lê, thảo mộc, hương cỏ mới cắt
– Pinot Gris: hương mật ong, chanh, lê, cây kim ngân và muối khoáng
– Sémillon: hương quả sung chín, mật ong, vani, hương gỗ
Trên đây là một số loại vang thông dụng và hương thơm đặc trưng của nó. Mỗi người sẽ có cảm nhận về mùi hương khác nhau từ cùng một loại vang. Vì vậy đừng ngạc nhiên khi bạn cảm nhận không giống người khác (nhiều hơn hoặc ít hơn) về hương của vang. Hãy cứ tự nhiên cảm nhận theo cách riêng của mình bạn nhé!
